
เคยรู้สึกไหมว่าแม้เราจะพยายามมากแค่ไหนบางครั้งก็ยังรู้สึก “ไม่เก่งพอ” หรือ “ทำไม่ได้หรอก” ความคิดแบบนี้อาจเป็นสัญญาณของการอยู่ในกรอบความคิดแบบตายตัว แต่ถ้าคุณรู้จักแนวคิด Growth Mindset ความคิดเหล่านั้นอาจเปลี่ยนไปอย่างสิ้นเชิง
Growth Mindset คืออะไร
Growth Mindset คือแนวคิดที่เชื่อว่าความสามารถและสติปัญญาของคนเรานั้นสามารถพัฒนาได้ผ่านความพยายาม การเรียนรู้ และการรับมือกับความล้มเหลว แนวคิดนี้ถูกเสนอโดย Carol Dweck นักจิตวิทยาจากมหาวิทยาลัยสแตนฟอร์ด ซึ่งได้ศึกษาความแตกต่างของนักเรียนที่มีแนวคิดแบบเติบโต (Growth Mindset) กับแนวคิดแบบตายตัว (Fixed Mindset)
ความแตกต่างระหว่าง Growth Mindset และ Fixed Mindset
Aspect | Growth Mindset | Fixed Mindset |
---|---|---|
มุมมองต่อตัวเอง | เชื่อว่าพัฒนาได้ | เชื่อว่าต้องเก่งโดยกำเนิด |
การรับมือกับความล้มเหลว | มองว่าเป็นโอกาสเรียนรู้ | มองว่าเป็นการตอกย้ำว่าไม่เก่ง |
การเผชิญกับความท้าทาย | กล้าลองสิ่งใหม่ | หลีกเลี่ยงความเสี่ยง |
ทำไมแนวคิด Growth Mindset ถึงสำคัญ
แนวคิด Growth Mindset สำคัญมากในทุกช่วงวัย โดยเฉพาะคนวัยทำงานและวัยเรียน เพราะมันช่วยให้เรามีแรงผลักดันในการพัฒนาตัวเอง ช่วยเพิ่มความยืดหยุ่นทางจิตใจในการเผชิญปัญหา และสามารถก้าวผ่านอุปสรรคได้ดีขึ้น
การมี Growth Mindset ยังเป็นประโยชน์ต่อองค์กร เพราะช่วยส่งเสริมวัฒนธรรมองค์กรที่พร้อมเรียนรู้จากความล้มเหลวและสนับสนุนการเติบโตของพนักงาน
ฝึก Growth Mindset อย่างไร
แม้ Growth Mindset จะเป็นแนวคิด แต่ก็สามารถฝึกได้ผ่านพฤติกรรมและการเปลี่ยนแปลงความคิดแบบต่อเนื่อง มาดูวิธีฝึกฝนแนวคิดนี้กัน
1. เปลี่ยนวิธีคิดเกี่ยวกับความล้มเหลว
- ลองมองความล้มเหลวว่าเป็นส่วนหนึ่งของการเรียนรู้ แทนที่จะมองว่าเป็นจุดจบ
- ถามตัวเองว่าเราได้เรียนรู้อะไรจากเหตุการณ์นั้น
2. เสริมพลังบวกให้กับตนเอง
- พูดกับตัวเองว่า “ฉันยังทำไม่ได้” แทนคำว่า “ฉันทำไม่ได้” คำว่า “ยัง” คือหัวใจของ Growth Mindset
- ให้กำลังใจตัวเองเมื่อเจออุปสรรค
3. มองความพยายามว่าเป็นสิ่งมีค่า
- ให้ความสำคัญกับความพยายามมากพอ ๆ กับผลลัพธ์
- ไม่กังวลกับคำวิจารณ์ แต่เปิดรับมันเพื่อปรับปรุงตัวเอง
4. ตั้งเป้าหมายที่ชัดเจนและเป็นไปได้
- กำหนดเป้าหมายย่อยที่สามารถวัดผลได้ เช่น เรียนภาษาอังกฤษวันละ 30 นาที
- ติดตามความก้าวหน้าและปรับเป้าหมายเมื่อจำเป็น
5. อยู่ในสภาพแวดล้อมที่สนับสนุน
- รายล้อมตัวเองด้วยคนที่มีทัศนคติเชิงบวก
- เลือกเสพสื่อหรือเนื้อหาที่กระตุ้นการเติบโต
การฝึก Growth Mindset ในชีวิตประจำวัน
ต่อไปนี้คือตัวอย่างกิจกรรมที่สามารถช่วยเสริมสร้าง Growth Mindset ได้อย่างง่าย ๆ:
- เขียนไดอารีประจำวันเพื่อสะท้อนความคิดและสิ่งที่เรียนรู้ในแต่ละวัน
- ลองทำสิ่งใหม่ ๆ ที่เคยหลีกเลี่ยง เช่น พูดในที่สาธารณะ หรือเรียนรู้ทักษะใหม่
- รับฟังคำติชม แล้วแทนที่จะป้องกันตัว ให้ใช้มันเป็นข้อมูลในการพัฒนา
- อ่านหนังสือหรือรับฟังพอดแคสต์เกี่ยวกับการพัฒนาตัวเอง
สุดท้ายนี้ การมี Growth Mindset ไม่ได้หมายความว่าเราจะประสบความสำเร็จทันที แต่เป็นการสร้างรากฐานที่มั่นคงให้กับการเติบโตในระยะยาว เริ่มต้นจากการปรับมุมมอง เปลี่ยนเสียงในหัว และลองเปิดรับความท้าทายเล็ก ๆ ทุกวัน แล้ววันหนึ่งคุณจะประหลาดใจกับสิ่งที่ตัวเองทำได้